10 błędów tłumaczy
1. Nieznajomość dziedziny, z której pochodzi tłumaczony tekst
Nie ulega wątpliwości, że każdy początkujący tłumacz powinien stawiać czoła wyzwaniom, podejmując się przekładu tekstów z różnych dziedzin. Jak powszechnie wiadomo, praktyka czyni mistrza. Należy jednak pamiętać, iż tłumacz ponosi pełną odpowiedzialność za jakość przygotowanego przez siebie tekstu, dlatego najlepsze biura tłumaczeń zawsze decydują się na korzystanie z usług specjalisty w danej branży. Brak wiedzy merytorycznej, nieznajomość profesjonalnego słownictwa i żargonu branżowego oraz błędy w tłumaczeniach nie tylko utrudnią odbiorcy zrozumienie tekstu, ale również mogą być źródłem poważnych konsekwencji; dotyczy to zwłaszcza tłumaczeń tekstów medycznych, prawnych i technicznych.
2. Brak dokładności i skrupulatności
Drobiazgowość, umiejętność dostrzegania nawet najdrobniejszych szczegółów oraz perfekcjonizm to cechy wyjątkowo pożądane u tłumacza. Bardzo ważnym elementem procesu tłumaczenia jest weryfikacja i ewentualna korekta przetłumaczonego tekstu, w tym rewizja poprawności danych liczbowych, dat, nazwisk, nazw miejscowości itd. Jeżeli tłumaczowi można zarzucić brak dokładności lub nawet niechlujstwo, jakość jego przekładu może okazać się niewystarczająca, co przełoży się na niski poziom satysfakcji klienta. Najlepsze tłumaczenia to oczywiście przekłady pozbawione jakichkolwiek błędów, zarówno merytorycznych i stylistycznych, jak i tych wynikających ze zwykłej nieuwagi.
3. Brak spójności terminologicznej i konsekwencji
Kwestia zachowania spójności terminologicznej jest szczególnie istotna w przypadku tłumaczeń specjalistycznych. Jedną z pierwszych czynności dokonywanych przez korektorów podczas oceny tłumaczenia jest sprawdzenie, czy tłumacz konsekwentnie przełożył poszczególne terminy pojawiające się w danym tekście. Wbrew pozorom, zachowanie spójności nie jest wcale takie proste, zwłaszcza w przypadku kilkusetstronicowych tekstów technicznych. Warto jednak o niej pamiętać, ponieważ znacznie ułatwia ona odbiór i zrozumienie przetłumaczonego tekstu.
4. Niedostosowanie przekładu do jego odbiorcy
Jednym z najczęstszych dylematów, przed jakimi stają tłumacze podczas wykonywania swojej pracy jest kwestia wierności przekładu. Najoczywistszym wyborem wydaje się zachowanie dosłownego znaczenia tłumaczonego tekstu, jednak nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Przykładowo, bardzo często tłumaczenia biznesowe i marketingowe wymagają sporej dozy kreatywności, przy jednoczesnym zachowaniu całkowitej poprawności językowej przekładu.
W takich przypadkach często warto zrezygnować z próby wiernego odzwierciedlania tekstu źródłowego i przekazać wyłącznie ogólny zamysł autora, skupiając się na tym, aby tekst brzmiał naturalnie w języku docelowym. A skoro już o tym mowa…
5. Nieumiejętne posługiwanie się językiem ojczystym
Paradoksalnie, wielu absolwentów filologii obcojęzycznych znacznie lepiej posługuje się studiowanym i opanowanym językiem obcym, niż swoim językiem ojczystym. Jeżeli zdecydują się oni na podjęcie kariery tłumacza, kwestia ta może stać się dla nich istotnym problemem. Błędy składniowe i stylistyczne, kolokwializmy oraz nieumiejętne posługiwanie się idiomami w języku ojczystym bardzo źle świadczą o warsztacie tłumacza, zniechęcając klientów do dalszej z nim współpracy.
6. Kalki językowe
Czy kiedykolwiek czytając książkę napisaną przez obcojęzycznego autora zdarzyło Ci się zauważyć kalkę językową? Nietrudno je przeoczyć – czytelnik instynktownie zwraca uwagę na nieodpowiednią składnię danego zdania lub nietypowe związki frazeologiczne, które często są dla nas po prostu śmieszne. Tłumaczenia literackie nie są bynajmniej jedynym rodzajem przekładu, w którym występują kalki językowe: znaleźć je można w tekstach prawniczych, technicznych, a nawet medycznych.
7. Błędy ortograficzne i literówki
Tego rodzaju błędy zdarzają się nawet najlepszym, dlatego warto, aby gotowe tłumaczenie zostało poddane weryfikacji. Wykwalifikowany korektor „wyhaczy” i poprawi wszelkie pozornie niewykrywalne błędy, zapewniając najwyższą jakość produktu końcowego.
8. Nieterminowość i nieumiejętne ocenianie ilości czasu potrzebnego na wykonanie danego zlecenia
Prawidłowa ocena czasu potrzebnego na wykonanie danej pracy to jedno z najtrudniejszych zadań składających się na cały proces tłumaczenia. Terminowość wykonania zlecenia jest obecnie absolutną koniecznością
9. Nieznajomość nowoczesnych narzędzi i technologii lub niechęć do ich stosowania
W dzisiejszych czasach profesjonalne tłumaczenia wykonywane są najczęściej przy wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi mających na celu maksymalną automatyzację procesu tłumaczenia. Technologie takie jak narzędzia CAT i tłumaczenie maszynowe pomagają spełnić oczekiwania klientów w zakresie szybkości wykonania danego zlecenia oraz są gwarancją spójności terminologicznej. Warto korzystać ze zdobyczy techniki – niechęć do ich stosowania może być błędem, który zaważy na rozwoju kariery w zawodzie tłumacza.
10. Brak odpowiedniego warsztatu – nieznajomość teorii tłumaczeń
Jeżeli tłumacz nie wie, czym są „udomowienie” i „egzotyzacja” ani nie potrafi dobrać odpowiedniej strategii przekładu do charakteru tłumaczonego tekstu, nie wróży to dobrze jakości dostarczonego przez niego produktu końcowego. Bez znajomości teorii niemożliwe jest osiągnięcie mistrzostwa w praktyce. Warto poświęcić trochę czasu na zgłębienie teorii przekładu, tak, aby świadomie stosować odpowiednie techniki i strategie, w konsekwencji jak najlepiej przetłumaczyć tekst źródłowy, dostosowując go do wymagań odbiorcy.
